9-10. นนฺทิกฺขยสุตฺตาทิวณฺณนา

[51-52] นวมทสเมสูติ สุตฺตทฺวยํ สเหว อุทฺธฏํ, ทฺวีสุปิ อตฺถวณฺณนาย สริกฺขภาวโตฯ นนฺทนฏฺเฐน นนฺที, รญฺชนฏฺเฐน ราโคฯ สติปิ สทฺทตฺถโต เภเท ‘‘อิเมสํ อตฺถโต นินฺนานากรณตายา’’ติ วตฺวาปิ ปหายกธมฺมเภเทน ปน ลพฺภเตว เภทมตฺตาติ ทสฺเสตุํ ‘‘นิพฺพิทานุปสฺสนาย วา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ วิรชฺชนฺโต ราคํ ปชหตีติ สมฺพนฺโธฯ เอตฺตาวตาติ ‘‘นนฺทิกฺขยา ราคกฺขโย’’ติ เอตฺตาวตาฯ วิปสฺสนํ นิฏฺฐเปตฺวา วิปสฺสนากิจฺจสฺส ปริโยสาเนนฯ ราคกฺขยาติ วุฏฺฐานคามินิปริโยสานาย วิปสฺสนาย ราคสฺส เขปิตตฺตาฯ อนนฺตรํ อุปฺปนฺเนน อริยมคฺเคน สมุจฺเฉทวเสน นนฺทิกฺขโยติฯ เตนาห ‘‘อิธ มคฺคํ ทสฺเสตฺวา’’ติฯ อนนฺตรํ ปน อุปฺปนฺเนน อริยผเลน ปฏิปสฺสทฺธิวเสน นนฺทิราคกฺขยา สพฺพํ สํกิเลสโต จิตฺตํ วิมุจฺจตีติฯ เตนาห ‘‘ผลํ ทสฺสิต’’นฺติฯ

นนฺทิกฺขยสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อตฺตทีปวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

มูลปณฺณาสโก สมตฺโตฯ

6. อุปยวคฺโค